اسرائیل در روزهای اخیر با یک فاجعه زیستمحیطی بیسابقه روبهرو شده است؛ آتش سوزی اسرائیل در جنگلهای غرب بیتالمقدس منجر به تخلیه هزاران نفر و اعلام وضعیت فوقالعاده شده است. در حالی که نیروهای آتشنشانی و ارتش اسرائیل برای مهار شعلهها تلاش میکنند، فرضیههایی امنیتی مطرح شدهاند که احتمال عمدی بودن این آتش سوزی اسرائیل را تقویت میکنند؛ موضوعی که باعث شد دستگاه امنیت داخلی اسرائیل (شاباک) تحقیقات گستردهای را آغاز کند.
زبانههای آتش در دل طبیعت: نابودی ۱۹ هزار دونم از پوشش گیاهی
فاجعه زمانی آغاز شد که آتشی ناگهانی در جنگل اشتاؤول، یکی از جنگلهای انبوه غرب بیتالمقدس، شعلهور شد. این آتش سوزی اسرائیل به سرعت، تحت تأثیر بادهای خشک و دمای بالای هوا، از کنترل خارج شد و در مدت کوتاهی گسترش یافت و بیش از ۱۹ هزار دونم از پوشش گیاهی را سوزاند. ستونهای دود از کیلومترها دورتر قابل مشاهده بودند و در میان ساکنان منطقه رعب و وحشت ایجاد کردند.
شعلههای آتش تنها به مناطق جنگلی محدود نماندند، بلکه به سرعت به مناطق مسکونی نزدیک شدند. در نتیجه، بیش از ۹ شهرک صهیونیستی به سرعت تخلیه شدند و حدود ۱۰ هزار نفر مجبور به ترک خانههای خود شدند. جاده اصلی شماره ۱ که به بیتالمقدس منتهی میشود نیز مسدود شد. پلیس با بیرون کشیدن مردم از خودروهایشان، آنها را پیاده از منطقه خارج کرد.
تلفات انسانی و خسارتهای سنگین در آتش سوزی اسرائیل
در حالی که شعلههای آتش در حال گسترش بود، گزارشهایی از مصدومان ناشی از دود و سوختگی به بیمارستانهای بیتالمقدس رسید. رسانههای اسرائیلی اعلام کردند که دستکم ۱۸ نفر، از جمله دو زن باردار و دو کودک، به دلیل استنشاق دود یا جراحات ناشی از آتشسوزی اسرائیل به بیمارستان منتقل شدند. همچنین ۱۲ آتشنشان دچار جراحات سطحی شدند.
خسارتها تنها محدود به انسانها نبود؛ بلکه دهها خانه، مزرعه و زیرساخت در آتش سوختند. مقامات اسرائیلی اعلام کردند که دهها ساختمان مسکونی و تأسیسات کشاورزی در نواحی مختلف غرب بیتالمقدس نابود شدهاند. بهدلیل وخامت اوضاع، مراسمهای رسمی مهم لغو شدند؛ از جمله آیین گرامیداشت سربازان کشتهشده و جشنهای استقلال. حتی مراسم روشنکردن مشعل در کوه هرتسل که از نمادهای مهم استقلال اسرائیل بهشمار میرود، نیز متوقف شد.
اعلام وضعیت فوقالعاده و درخواست کمک بینالمللی
با گسترش آتش سوزی اسرائیل و ناتوانی در مهار آن در ساعات اولیه، سازمان آتشنشانی اسرائیل بالاترین سطح هشدار را اعلام کرد و تمامی نیروهای آتشنشانی را در سطح کشور به حالت آمادهباش درآورد. بیش از ۱۲۰ تیم آتشنشانی در حال حاضر مشغول عملیات در محل هستند و با استفاده از تجهیزات پیشرفته و هواپیماهای آبپاش با شعلهها مبارزه میکنند. با این حال، آتش همچنان مهار نشده باقی مانده است.
اسرائیل برای مقابله با این بحران، از کشورهای خارجی درخواست کمک کرد. این درخواستها به فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، کرواسی، رومانی، یونان و قبرس ارسال شد. هواپیماهایی از فرانسه و اسپانیا وارد اسرائیل شدند و انتظار میرود طی ساعات آینده سه هواپیمای دیگر از ایتالیا و کرواسی نیز به آنها ملحق شوند. حتی از تشکیلات خودگردان فلسطینی نیز درخواست کمک شد، اقدامی بیسابقه که شدت آتشسوزی اسرائیل را نشان میدهد.
تحقیقات شاباک آغاز شد: آیا آتش سوزی اسرائیل عمدی است؟
در بحبوحه این فاجعه، منابع امنیتی اعلام کردند که دستگاه امنیت داخلی اسرائیل شاباک تحقیقاتی فوری را آغاز کرده است. گزارشها حاکی از آن است که برخی نشانههای اولیه وجود دارد که احتمال عمدی بودن آتشسوزی اسرائیل را مطرح میکند. بررسیهایی در حال انجام است تا مشخص شود آیا شعلههای اولیه آتش بهصورت عمدی و در نقاط خاصی افروخته شدهاند یا نه. همچنین اعلام شد که یک مظنون که در نزدیکی محل یکی از آتش سوزی اسرائیل دیده شده بود، تحت بازجویی قرار گرفته است.
نتایج نهایی هنوز اعلام نشده است، اما احتمال عمدی بودن آتش جدی گرفته میشود، بهویژه با توجه به اینکه آتش در چندین نقطه نزدیک بهطور همزمان شعلهور شد. منابع پلیس اعلام کردند که همکاری نزدیکی میان شاباک، آتشنشانی و پلیس در جریان است تا مشخص شود آیا انگیزههای تروریستی یا جنایی پشت آتشسوزی اسرائیل نهفته است یا نه.
ورود ارتش به صحنه: بسیج ملی گسترده
در اقدامی میدانی، وزیر دفاع اسرائیل یسرائیل کاتس دستور بسیج واحدهای ارتش، از جمله فرماندهی جبهه داخلی و نیروی هوایی را صادر کرد تا به عملیات مهار آتش ملحق شوند. صدها سرباز در مناطق آسیبدیده مستقر شدند تا پشتیبانی لجستیکی ارائه دهند، عملیات تخلیه را انجام دهند و از روستاها و مناطق در معرض خطر محافظت کنند.
ارتش در کنار نیروهای امدادی و آتشنشانی در مناطق بحرانی فعالیت میکند و هواپیماهای ترابری، تانکرهای آب و چادرهای پزشکی را برای مجروحان فراهم کرده است. کاتس وضعیت را “فوریت ملی” توصیف کرد که نیازمند همافزایی کامل میان نهادهای نظامی و غیرنظامی است.
نگرانی از گسترش آتش سوزی اسرائیل به بیتالمقدس و تشدید بحران
نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، جلسات متعددی را با مسئولان امنیتی و میدانی برگزار کرد و نگرانی خود را از احتمال سرایت آتش سوزی اسرائیل به بیتالمقدس غربی اعلام کرد؛ چراکه فواصل میان مناطق جنگلی و مناطق مسکونی همچنان کم است. او بر تسریع عملیات هوایی تأکید کرد، بهویژه با توجه به اینکه در شب امکان پرواز هواپیماهای اطفا وجود ندارد.
شهرکهایی چون واحَةالسلام، بیت حورون و لطرون تخلیه شدند و پلیس در حال بستن مسیرهای منتهی به مناطق مسکونی و تخلیه فوری ساکنان است. همچنین قرار است طی ساعات آینده، هواپیمای سوپرتانکر – بزرگترین هواپیمای اطفای حریق جهان – در فرودگاه بنگوریون فرود آید و به عملیات ملحق شود.
نتيجهگیری
در میانه فاجعهای زیستمحیطی و تحقیقات امنیتی که همچنان ادامه دارند، آتش سوزی اسرائیل به یک بحران ملی تبدیل شده است که ابعاد آن هنوز بهطور کامل روشن نشده است. بین یک حادثه طبیعی و احتمالات عمدی، نگاهها اکنون معطوف به نتایج تحقیقات شاباک است؛ در حالیکه تلاشها برای مهار بزرگترین آتشسوزی اسرائیل در سالهای اخیر همچنان ادامه دارد.