آستانه سومین سالگرد جنگ اوکراین با حمله گسترده روسیه همراه شد، حمله‌ای که بار دیگر توجه‌ها را به نقش پهپادهای ایرانی در این درگیری جلب کرد.
ولودیمیر زلنسکی این حمله را بزرگ‌ترین عملیات پهپادی از زمان آغاز جنگ دانست و بر ضرورت مقابله با آن تأکید کرد.
این رویداد واکنش‌های گسترده‌ای در سطح بین‌المللی به همراه داشته و بار دیگر بحث‌هایی درباره منابع تأمین تسلیحات روسیه را مطرح کرده است.
جزئیات حمله پهپادی روسیه
روسیه در شامگاه شنبه و بامداد یک‌شنبه ۲۶۷ پهپاد را به سمت اوکراین پرتاب کرد. به گفته نیروی هوایی اوکراین، این حمله که هم‌زمان با سالگرد آغاز جنگ صورت گرفت، از نظر تعداد پهپادهای به کار گرفته‌شده، رکوردی جدید محسوب می‌شود.
در جریان این حمله، پدافند هوایی اوکراین موفق شد ۱۳۸ پهپاد را سرنگون کند، درحالی‌که ۱۱۹ پهپاد دیگر پیش از ایجاد خسارت منهدم شدند. بااین‌حال، برخی از پهپادها به اهداف خود رسیدند و مناطقی همچون کی‌یف و شهرهای دیگر تحت تأثیر این حملات قرار گرفتند.
نقش پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین
بحث درباره استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین از مدت‌ها پیش مطرح بوده است. مقامات اوکراینی و کشورهای غربی مدعی هستند که روسیه از مدل‌هایی نظیر شاهد-۱۳۶ برای حمله به زیرساخت‌های حیاتی اوکراین استفاده می‌کند.
ولودیمیر زلنسکی در واکنش به حمله اخیر اعلام کرد که این عملیات، بزرگ‌ترین حمله روسیه از زمان آغاز استفاده از پهپادهای ایرانی بوده است.ایران بارها این ادعاها را رد کرده و تأکید داشته که در جنگ اوکراین نقشی ندارد.
بااین‌حال، برخی تحلیلگران نظامی معتقدند که روسیه توانسته است تولید داخلی این پهپادها را افزایش داده و حتی برخی مدل‌های ایرانی را با تغییراتی در داخل این کشور تولید کند. این مسئله، نظارت بین‌المللی بر انتقال فناوری پهپادی را پیچیده‌تر کرده است.
واکنش‌های بین‌المللی و پیامدهای دیپلماتیک
گزارش‌های مربوط به استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی، واکنش‌های گسترده‌ای را در سطح بین‌المللی برانگیخته است. کشورهای غربی ازجمله ایالات متحده، فرانسه، آلمان و بریتانیا، خواستار افزایش فشارهای دیپلماتیک و اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران شده‌اند.
واشنگتن اعلام کرده که تحقیقات جدیدی درباره منابع تأمین پهپادهای روسیه انجام خواهد داد و در صورت اثبات ارسال پهپادهای ایرانی، تحریم‌های بیشتری علیه تهران اعمال خواهد کرد.
در مقابل، ایران بار دیگر این اتهامات را رد کرده و تأکید کرده که همکاری‌های نظامی آن با روسیه در چارچوب قوانین بین‌المللی انجام می‌شود. اوکراین نیز از سازمان ملل خواسته است تحقیقاتی بین‌المللی درباره استفاده روسیه از پهپادهای ایرانی انجام شود.
این درخواست در شرایطی مطرح شده که تنش‌های دیپلماتیک میان روسیه و غرب به بالاترین سطح خود در سال‌های اخیر رسیده است.
آینده جنگ و پیامدهای این حملات
افزایش حملات پهپادی روسیه می‌تواند مسیر جنگ را تغییر داده و فشار بیشتری بر اوکراین وارد کند. در مقابل، اوکراین نیز تلاش می‌کند با حملات متقابل، توانایی نظامی روسیه را محدود کند. در ماه‌های اخیر، کی‌یف حملاتی را علیه تأسیسات نظامی و صنعتی روسیه انجام داده و برخی پایگاه‌های کلیدی این کشور را هدف قرار داده است.
این اقدامات نشان‌دهنده تلاش اوکراین برای کاهش برتری نظامی روسیه از طریق راهکارهای نامتقارن است. بااین‌حال، تحلیلگران نظامی معتقدند که موفقیت این راهبرد در گرو حمایت تسلیحاتی غرب از اوکراین است و بدون تجهیزات مدرن، کی‌یف توان محدودی در برابر قدرت هوایی روسیه خواهد داشت.
از سوی دیگر، ادامه این حملات و استفاده از پهپادهای ایرانی ممکن است به عاملی تعیین‌کننده در معادلات جنگ تبدیل شود و پیامدهای گسترده‌تری بر روابط بین‌المللی داشته باشد.
افزایش فشارهای دیپلماتیک بر تهران، تشدید تحریم‌های غرب علیه روسیه و پیچیده‌تر شدن فضای بین‌المللی ازجمله پیامدهای احتمالی این وضعیت خواهد بود. درعین‌حال، جنگ اوکراین همچنان در مسیر نامعلومی پیش می‌رود و تأثیرات آن بر موازنه‌های قدرت در سطح جهانی همچنان ادامه خواهد داشت.
با توجه به روند کنونی، این درگیری می‌تواند به یک جنگ فرسایشی بلندمدت تبدیل شود که نه‌تنها روسیه و اوکراین، بلکه بسیاری از بازیگران بین‌المللی را نیز درگیر خواهد کرد
