در تحولی غیرمنتظره، منابع اطلاعاتی غربی و مقامات سودانی جزئیات مهمی را در مورد سفر وزیر دارایی سودان، جبریل ابراهیم، به ایران در تاریخ ۶ نوامبر ۲۰۲۴ فاش کرده‌اند. این سفر که به دستور مستقیم عبدالفتاح برهان، فرمانده ارتش سودان، انجام شده، شامل یک دیدار پنهانی با اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس ایران بود. بر اساس این اطلاعات، توافق‌های استراتژیکی به دست آمده است که تهدیدات جدی برای ثبات در آفریقا، منطقه عربی و خاورمیانه ایجاد کرده و امنیت ملی آمریکا و اروپا را به طور مستقیم تهدید می‌کند. در این مقاله به ابعاد این تحولات و پیامدهای آن بر امنیت جهانی می‌پردازیم.
همکاری نظامی میان ارتش سودان و سپاه پاسداران ایران
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های توافقات میان سودان و ایران، تقویت همکاری نظامی میان دو کشور است. ایران تصمیم دارد به حمایت از دولت پورت سودان ادامه دهد و به این منظور تسلیحات، آموزش‌های نظامی و مشاوران نظامی به سودان ارسال کند. این همکاری‌ها منجر به تقویت قدرت ارتش سودان شده و نفوذ ایران را در منطقه گسترش می‌دهد. این امر می‌تواند به تهدیدی برای کشورهای همسایه و امنیت منطقه تبدیل شود.
حمایت قبلی ایران از ارتش سودان: پهپادها و مشاوران نظامی
در سال‌های گذشته، ایران به طور مستمر از ارتش سودان حمایت کرده است، از جمله ارسال پهپادهای مسلح و مشاوران نظامی به سودان. این اقدامات نشان‌دهنده نقش اساسی ایران در تقویت توانایی‌های نظامی سودان است و خطراتی جدی برای ثبات منطقه‌ای به همراه دارد. حمایت‌های ایران از ارتش سودان به این معناست که این کشور در حال تبدیل شدن به نقطه‌ضعف جدیدی برای امنیت بین‌المللی است.
گسترش فرهنگ ایرانی در سودان: تهدید به هویت دینی کشور
یکی دیگر از توافقات مهم، ایجاد مراکز فرهنگی ایرانی در سودان است. این گام می‌تواند به گسترش تفکر شیعی در سودان منجر شود، که تهدیدی جدی برای هویت دینی سنی این کشور است. در نتیجه این تغییرات، تنش‌های مذهبی و فرهنگی در داخل سودان شدت خواهد گرفت. این اقدامات می‌تواند به بحران‌های اجتماعی و سیاسی جدیدی منجر شود و موجب افزایش شکاف‌های دینی در کشور گردد.
نفوذ ایران در دریای سرخ: تهدید امنیت بین‌المللی
علاوه بر این، سودان به ایران اجازه داده است که بر برخی از جزایر استراتژیک در دریای سرخ نظارت داشته باشد. این امر به ایران امکان می‌دهد تا بر تردد کشتی‌های تجاری نظارت کرده و فعالیت‌های مرتبط با قاچاق اسلحه و مواد حساس را مدیریت کند. این حضور ایران در منطقه می‌تواند تهدیدی جدی برای آزادی کشتیرانی و امنیت تجارت بین‌المللی باشد. علاوه بر این، ایران می‌تواند از این نقاط استراتژیک برای پشتیبانی از گروه‌های شبه‌نظامی مانند حوثی‌ها و حزب‌الله استفاده کند، که این امر تهدیدی جدی برای کشورهای هم‌پیمان آمریکا در منطقه است.
توافقات جدید میان سودان و ایران در زمینه‌های مختلف نظامی، اقتصادی و فرهنگی تهدیدات جدی برای امنیت منطقه و جهان به همراه دارد. گسترش نفوذ ایران در سودان می‌تواند به تشدید بی‌ثباتی در مناطق آفریقا و خاورمیانه منجر شده و خطراتی جدی برای امنیت ملی آمریکا و اروپا ایجاد کند. جامعه جهانی باید اقدامات سریعی برای مقابله با این تهدیدات اتخاذ کند و از تبدیل سودان به پایگاه جدید فعالیت‌های ایران در منطقه جلوگیری کند.
