بیش از دو هزار عضو حزبالله امروز در بیروت و جنوب لبنان در پی انفجار پیجرهایشان به شدت مجروح شدهاند. بر اساس گزارشهای منتشر شده، این انفجارها باعث مرگ ۹ نفر و زخمی شدن حدود ۲۷۵۰ نفر شده است که حال برخی از زخمیها وخیم است. مجتبی امانی، سفیر ایران در بیروت، نیز در میان مجروحین قرار دارد و طبق گزارشهای رسمی، او دچار جراحتهای سطحی شده است. این انفجارها که در مناطق مختلفی از لبنان رخ دادهاند، به عنوان یک حادثه بیسابقه امنیتی توصیف شدهاند.
انفجار پیجرها و خسارتهای سنگین
این انفجارها در مناطق جنوبی بیروت و دیگر نقاط لبنان اتفاق افتادند و باعث وقوع جراحات و خسارات شدید شدند. پیجرها، دستگاههایی که برای دریافت پیامهای کوتاه استفاده میشوند، به نظر میرسد که به مواد منفجره آلوده شده بودند و با ارسال یک پیام، این مواد فعال شدند. تصاویر منتشر شده از بیمارستانهای بیروت نشاندهنده ازدحام شدید مجروحان و عبور و مرور مکرر آمبولانسها است.
نقش اسرائیل در این حادثه
یک منبع امنیتی نزدیک به حزبالله به خبرگزاری فرانسه اعلام کرده است که حزبالله معتقد است اسرائیل در سلسله انفجار وسایل ارتباطی و پیجرهای نیروهای حزبالله نقش داشته است. به گفته روزنامه نیویورک تایمز، مقامهای امنیتی اسرائیل با دستکاری پیجرهای جدیدی که حزبالله از تایوان خریداری کرده بود، مواد منفجرهای در آنها کار گذاشتهاند. طبق این گزارش، این مواد منفجره با دریافت یک پیام از راه دور فعال شدهاند.
واکنش ایران به انفجارها
وزارت خارجه ایران این حملات را محکوم کرده و اسرائیل را مسئول دانسته است. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در بیانیهای اعلام کرد که این عملیات تروریستی در ادامه حملات رژیم صهیونیستی و مزدوران آنها انجام شده است و مغایر با تمام اصول اخلاقی، انسانی و قوانین بینالمللی است. او همچنین تأکید کرده که این حملات باید مورد پیگرد قانونی بینالمللی قرار گیرند. عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در تماسی تلفنی با همتای لبنانی خود، عبدالله بوحیب، به بررسی این حادثه پرداخت و بر حمایت ایران از لبنان تأکید کرد. سفارت ایران در لبنان نیز اعلام کرده که مجتبی امانی، سفیر ایران، تنها دچار جراحات سطحی شده و وضعیت جسمانی او رو به بهبود است.
شرایط بحرانی در بیمارستانهای لبنان
پس از انفجارها، بیمارستانهای بیروت با موجی از مجروحان روبهرو شدهاند و امکانات درمانی به شدت تحت فشار قرار گرفته است. شماری از بیمارستانها درخواست اهدای خون از مردم کردهاند. تصاویر منتشر شده از برخی بیمارستانها نشان میدهند که پرسنل درمانی در تلاش برای رسیدگی به تعداد زیاد مجروحان هستند. نجیب میقاتی، نخستوزیر لبنان، نیز خواستار رسیدگی فوری به مجروحان و تأمین امکانات لازم برای درمان آنها شده است. وزارت بهداشت لبنان از تمام افرادی که دستگاههای پیجر دارند خواسته است که فوراً آنها را از خود دور کنند، تا از وقوع حوادث مشابه جلوگیری شود.
تحلیل تکنولوژی و سازوکار انفجارها
بر اساس گزارشهای امنیتی، پیجرهایی که منفجر شدند، متعلق به مدلی ساخت تایوان بودند و به نظر میرسد که در زنجیره تأمین این دستگاهها، نفوذی صورت گرفته است. یک کارشناس مهمات ارتش بریتانیا به بیبیسی گفته است که مواد منفجره نظامی به صورت ماهرانهای در این دستگاهها جاسازی شده بودند. این پیجرها به گونهای طراحی شده بودند که با ارسال یک پیامک خاص از راه دور فعال شوند و اولین بار که مورد استفاده قرار گرفتند، منفجر شدند. تحقیقات اولیه حاکی از آن است که این پیجرها از مدل «راگد ایآر-۹۲۴» ساخت شرکت تایوانی «گلد آپولو» بودند. بخش وریفای بیبیسی در حال بررسی بقایای پیجرهای منفجر شده است تا اطلاعات دقیقی از مدل، سازنده و جزئیات بیشتری درباره نحوه جاسازی مواد منفجره به دست آید. هنوز مشخص نیست که آیا همه پیجرهای منفجر شده از یک مدل بودهاند یا چند مدل مختلف.
پیامدهای امنیتی و نظامی
این انفجارها به عنوان بزرگترین نقض امنیتی حزبالله در نزدیک به یک سال گذشته توصیف شده است. شاهدان از جنوب بیروت خبر دادهاند که آمبولانسها به طور مکرر در حال انتقال مجروحان به بیمارستانها هستند. یکی از مقامات حزبالله به رویترز گفته است که این حادثه، ضربهای سنگین به توان عملیاتی حزبالله بوده است و احتمالاً به تشدید تنشها میان اسرائیل و حزبالله منجر خواهد شد. از سوی دیگر، ارتش اسرائیل در بیانیهای اعلام کرده است که بعد از ارزیابی اوضاع، دستورات دفاعی خود را تغییر نخواهد داد و همچنان به استراتژیهای کنونی پایبند خواهد بود. این ارتش از مردم خواسته است که هوشیار و آماده باشند و هرگونه تغییر در دستورات فوراً اعلام خواهد شد.
واکنشهای بینالمللی
آمریکا اعلام کرده است که از این حادثه آگاه نبوده و هیچ دخالتی در آن نداشته است. متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفته است: «آمریکا از این حادثه اطلاعی نداشت و ما همچنان در حال جمعآوری اطلاعات بیشتر هستیم.» وزارت امور خارجه آمریکا همچنین اظهار داشته که هنوز به طور دقیق مشخص نیست که چه کسی مسئول این انفجارها است. در همین حال، برخی رسانههای نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ایران گزارش دادهاند که این پیجرها ساخت تایوان بودهاند و از لحاظ ظاهری هیچ تغییری نداشتند که متخصصان حزبالله متوجه جاسازی مواد منفجره نشوند. این حادثه با واکنشهای گسترده در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی همراه بوده است و تصاویر و ویدئوهای متعددی از لحظه انفجارها و آسیبدیدگان در نقاط مختلف لبنان منتشر شده است.
ادامه درگیریها میان اسرائیل و حزبالله
در پی این انفجارها، اسرائیل اعلام کرده است که اهداف جنگی خود را گسترش داده و به دنبال بازگرداندن هزاران نفر از ساکنان مناطق شمالی اسرائیل به خانههایشان است که به دلیل درگیریهای مرزی با حزبالله لبنان مجبور به ترک مناطق مسکونی خود شدهاند. طبق گزارشهای منتشر شده، اسرائیل و حزبالله از زمان آغاز جنگ غزه تقریباً هر روز در حال تبادل آتش بودهاند. سازمان ملل نیز اعلام کرده که در دو سوی مرز لبنان و اسرائیل نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر آواره شدهاند.
یواو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، تأکید کرده که اقدام نظامی تنها راهی است که میتواند امنیت ساکنان شمال اسرائیل را تضمین کند و راه را برای بازگشت آنها به خانههایشان هموار سازد. این بیانیهها و تنشهای فزاینده نشاندهنده احتمال تشدید درگیریها میان اسرائیل و حزبالله در روزهای آینده است.