در اقدامی غافلگیرکننده، لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ بار دیگر خبرساز شد؛ تصمیمی که تنها چند روز پس از اعلام تعلیق موقت برخی تحریم‌ها، با دخالت مستقیم رئیس‌جمهور آمريكا دونالد ترامپ لغو شد و مسیر فشار حداکثری بر تهران مجدداً فعال گردید. این تحولات در حالی رخ داد که تحلیل‌گران از وجود شکاف در ساختار تصمیم‌گیری در واشنگتن و تأثیر آن بر آینده مذاکرات هسته‌ای هشدار می‌دهند.
تعلیق چندروزه‌ای که دوام نیاورد
دستور اولیه تعلیق تحریم‌ها، در پی تلاش برخی از مقامات امنیتی و دیپلماتیک کاخ سفید برای کاهش تنش‌ها با ایران و فراهم‌کردن زمینه ازسرگیری مذاکرات صادر شده بود. بر اساس گزارش روزنامه وال‌استریت ژورنال، این دستور در هماهنگی با شورای امنیت ملی جدید و تیم وزارت خارجه صادر گردید. هدف از این تعلیق، ارائه نوعی حسن نیت بود؛ اقدامی که می‌توانست نشان‌دهنده آمادگی واشنگتن برای تغییر مسیر باشد.
اما لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ تنها یک روز پس از این تصمیم، همه چیز را دگرگون کرد. او با قاطعیت اعلام کرد که هرگونه تخفیف فشار اقتصادی در این مرحله، اشتباه استراتژیک خواهد بود. نتیجه این تغییر مسیر، اعمال بسته جدیدی از تحریم‌ها علیه بیش از 30 فرد و نهاد در ایران، چین، هنگ‌کنگ و امارات بود؛ نهادهایی که متهم به مشارکت در شبکه مالی مخفی ايران هستند.
آیا لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ نشانه اختلافات داخلی در واشنگتن است؟
بازتاب‌های سیاسی تصمیم به لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ فراتر از ابعاد صرفاً اجرایی است. درون ساختار دولت آمریکا، به‌ویژه در میان اعضای شورای امنیت ملی، اختلافاتی عمیق بر سر نحوه برخورد با پرونده ایران وجود دارد. بخشی از این تیم به رهبری دیپلمات‌های سابق، معتقدند رویکرد فشار صرف، بدون ارائه مسیر خروج یا تشویق‌های واقعی، باعث بن‌بست در مذاکرات خواهد شد.
اما جریان غالب وابسته به ترامپ، این تحلیل را رد کرده و می‌گوید ایران تنها زمانی عقب‌نشینی خواهد کرد که فشار اقتصادی به آستانه غیرقابل تحمل برسد. در همین راستا، لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ را می‌توان نه‌تنها اقدامی عملی، بلکه سیگنالی روشن به جناح نرم‌گیر در دولت آمریکا نیز دانست: استراتژی مدارا جایگاهی در سیاست جدید ندارد.
پیام روشن واشنگتن: بدون امتیاز واقعی، خبری از لغو تحریم‌ها نیست
در شرایطی که دو گزارش تازه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ادامه فعالیت‌های حساس ایران در حوزه غنی‌سازی و فریب بازرسان پرده برداشته، تصمیم به لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ را باید در این چارچوب تحلیل کرد. واشنگتن می‌خواهد پیام خود را به‌وضوح منتقل کند: ایران باید نشانه‌های ملموسی از عقب‌نشینی در برنامه هسته‌ای و شفاف‌سازی کامل در همکاری با نهادهای بین‌المللی ارائه دهد.
به‌گفته مقامات آمریکایی، صرف حضور ایران در میز مذاکره کافی نیست و زمان آن رسیده که تهران با اقدامات عملی نشان دهد خواهان توافق است. در غیر این‌صورت، اقدامات یک‌جانبه نظیر لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ ادامه خواهد یافت و می‌تواند زمینه‌ساز بازگشت تحریم‌های بین‌المللی طبق مکانیسم ماشه نیز گردد.
لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ و تأثیر آن بر آینده مذاکرات
در فضایی که بی‌اعتمادی دوطرفه، گفت‌وگوها را تحت‌الشعاع قرار داده، لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ تأثیرات عمیقی بر مسیر دیپلماسی خواهد گذاشت. از نگاه ناظران، این اقدام می‌تواند موجب تشدید محافظه‌کاری در تهران و تقویت جریانات تندرو شود که اساساً به مذاکرات خوش‌بین نیستند.
در مقابل، برخی معتقدند این فشار مضاعف ممکن است تهران را وادار به بازنگری در راهبرد خود کند، به‌ویژه در شرایطی که بحران اقتصادی، مشروعیت داخلی حکومت را با چالش مواجه کرده است. آنچه مسلم است این است که لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ نه‌تنها وضعیت موجود را تثبیت نکرد، بلکه تنش‌ها را به مرحله جدیدی وارد کرده است؛ مرحله‌ای که در آن احتمال محاسبه اشتباه و برخورد نظامی بیش از پیش مطرح است.
نتیجه‌گیری
در نهایت، لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ را می‌توان نه‌فقط یک تصمیم مقطعی بلکه بخشی از راهبرد بزرگ‌تری دانست که هدف آن حفظ فشار حداکثری بر ایران، پیش از هرگونه امتیازدهی جدی در مذاکرات است. این اقدام نشان داد که حتی در فضای دیپلماتیک جدید، هنوز دیدگاه‌های سخت‌گیرانه و نگاه امنیت‌محور بر سیاست‌گذاری واشنگتن سایه افکنده است. از سوی دیگر، واکنش تهران و پافشاری آن بر ادامه برنامه‌های هسته‌ای نیز حکایت از دور شدن دو طرف از مسیر تفاهم دارد.
در چنین شرایطی، تکرار اقدامات یک‌جانبه‌ای همچون لغو تحریم‌های ایران توسط ترامپ می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای نه‌تنها برای آینده مذاکرات، بلکه برای ثبات منطقه‌ای نیز در پی داشته باشد. بدون تغییر در رویکردهای دو طرف، چشم‌انداز رسیدن به توافق واقعی همچنان دور از دسترس خواهد ماند.
