در یکی از نادرترین پدیدههای نجومی که تنها هر 19 سال یکبار رخ میدهد، ماه توتفرنگی با منظرهای جادویی آسمان شب را روشن کرد و نگاه دوستداران نجوم در سراسر جهان را به خود جلب نمود. پدیدهای بصری بیمانند که طبیعت را با اسطوره در هم آمیخت و تابلویی آسمانی خلق کرد که فراموشکردنی نیست.
منظرهای دراماتیک در نزدیکی افق
ماه توتفرنگی اینبار در موقعیتی بسیار پایین در آسمان ظاهر شد؛ پایینترین موقعیت آن در چند دهه گذشته، که جلوهای بصری خیالانگیز به نمایش گذاشت. این ماه بزرگتر از حالت معمول به نظر میرسید، بهویژه در هنگام طلوع، که پدیدهای با عنوان خطای دید ماه باعث میشود مغز انسان، ماه را در نزدیکی افق بزرگتر از اندازه واقعیاش درک کند.
این تضاد چشمگیر میان ارتفاع خورشید و کاهش ارتفاع ماه کامل، حس وسعت فاصله میان آن دو را در آسمان تقویت کرد و جلوهای فراموشنشدنی به ماه در افق جنوبشرقی بخشید؛ با رنگی گرم و درخششی خاص.
نامی بیارتباط با رنگ
با وجود آنکه نام این پدیده ممکن است تداعیکننده رنگی صورتی یا قرمز باشد، اما ماه توتفرنگی نام خود را نه از رنگش، بلکه از زمان ظهورش گرفته است؛ زمانی که با فصل برداشت توتفرنگی در آمریکای شمالی همزمان میشود. این نام از تقویم سنتی کشاورزان و قبایل بومی آلگونکین گرفته شده و در فرهنگهای دیگر با نامهایی چون ماه شکوفه یا ماه ذرت سبز نیز شناخته میشود.
هرچند گاهی نیز ممکن است ماه، هنگامی که نزدیک به افق است، رنگی متمایل به صورتی به خود بگیرد؛ پدیدهای که به دلیل تأثیر جو زمین بر پرتوهای نوری آن رخ میدهد و جذابیت منظره را دوچندان میکند.
پدیدهای که تنها هر ۱۹ سال یکبار رخ میدهد
این بار، پدیده ماه توتفرنگی بهگونهای منحصربهفرد با آنچه ایست ماه کامل نامیده میشود، همزمان شده است؛ رویدادی نادر در علم نجوم که باعث میشود ماه در جایگاهی بسیار پایینتر از حد معمول در آسمان ظاهر شود. به گفته کارشناسان، از سال 2006 تاکنون، ماه در چنین موقعیتی دیده نشده و این منظره خارقالعاده تا سال 2043 تکرار نخواهد شد. از اینرو، فرصتی استثنایی برای عاشقان آسمان به شمار میرود.
دکتر رابرت مَسی، معاون اجرایی انجمن سلطنتی اخترشناسی بریتانیا، این منظره را دراماتیک توصیف کرد، بهویژه در مناطق شمالی بریتانیا که آسمان گویی نمایش آسمانی تماشایی و بینظیری ارائه میکرد.