با رهبری شیخ محمد بن راشد آل مکتوم، معاون رئیس امارات، نخست‌وزیر و حاکم دبی، امارات متحده عربی مسیر توسعه اقتصادی خود را با شتابی بی‌سابقه ادامه می‌دهد. یکی از مهم‌ترین محورهای این رشد، رونق تجارت خارجی غیرنفتی کشور است که طبق آمار رسمی در حال ثبت رکوردهای تاریخی است.
تجارت غیرنفتی در مسیر صعود
بر پایه گزارش رسمی دولت، مجموع تجارت خارجی غیرنفتی امارات در سه‌ماهه نخست سال 2025 به 835 میلیارد درهم رسید؛ این میزان نسبت به دوره مشابه در سال 2024 افزایشی معادل 18.6 درصد را نشان می‌دهد. این رشد در حالی رخ داده که میانگین رشد جهانی تجارت خارجی در همین بازه زمانی بین 2 تا 3 درصد بوده است.
افزایش سطح تبادلات بازرگانی در حوزه کالاهای غیرنفتی نتیجه سال‌ها برنامه‌ریزی ساختاری، انعقاد توافق‌نامه‌های تجاری با کشورهای مختلف، تسهیل قوانین گمرکی، و استفاده گسترده از زیرساخت‌های دیجیتال در بنادر و مناطق آزاد کشور است.محمد بن راشد ضمن اشاره به این آمار تأکید کرد که مسیر کنونی حاصل انسجام سیاست‌گذاری‌های اقتصادی کلان و نقش‌آفرینی فعالان بخش خصوصی و دولتی است.
جهش بی‌سابقه صادرات
در همین مدت، صادرات غیرنفتی امارات به 177.3 میلیارد درهم رسید که نسبت به سه‌ماهه نخست سال 2024 افزایشی برابر با 40.7 درصد داشته است. این رقم همچنین نسبت به سه‌ماهه پایانی سال 2024 رشد 15.7 درصدی را تجربه کرده است.برای نخستین‌بار در تاریخ اقتصادی کشور، سهم صادرات غیرنفتی از کل تجارت غیرنفتی به بیش از 21 درصد رسیده است؛ نقطه عطفی که نشان از تغییر تدریجی ساختار اقتصادی دارد.
محمد بن راشد این دستاورد را نتیجه تحول بنیادین در زیرساخت‌های صنعتی و صادراتی دانست و به نقش سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی، کشاورزی هوشمند، و تولیدات دارویی، غذایی و فناوری اشاره کرد.در سوی دیگر، واردات به رقم 468.6 میلیارد درهم رسید؛ این رقم در مقایسه با سه‌ماهه نخست 2024، افزایشی معادل 17.2 درصد داشته ولی نسبت به فصل پایانی 2024 کاهشی 1.7 درصدی را نشان می‌دهد.صادرات مجدد نیز با رشد سالانه 6 درصد به 189.1 میلیارد درهم رسید و سهمی قابل توجه در ترکیب تجارت خارجی داشت.
وعده محمد بن راشد تحقق یافتنی است
شیخ محمد بن راشد در اظهارات خود تأکید کرد که هدف 4 تریلیون درهمی برای تجارت غیرنفتی نه‌تنها یک هدف بلندپروازانه نیست بلکه با روند فعلی طی 2 سال آینده محقق خواهد شد.
او این پیشرفت را ثمره تلاش مستمر و همدلی دستگاه‌های دولتی و خصوصی دانست و تصریح کرد که رشد پایدار اقتصادی در امارات از دل برنامه‌ریزی‌های دقیق و اعتماد به توان داخلی حاصل شده است.محمد بن راشد افزود که اکنون اقتصاد امارات به مرحله‌ای رسیده که می‌تواند در سطح جهانی تصمیم‌ساز باشد و سیاست خارجی اقتصادی کشور نیز در راستای این اهداف طراحی شده است.
پیشی گرفتن از اهداف 2031
طبق آمار منتشرشده، تولید ناخالص داخلی امارات در سال 2024 به 1.77 تریلیون درهم رسید که رشدی معادل 4 درصد نسبت به سال گذشته را ثبت کرده است.نکته مهم‌تر این است که سهم بخش غیرنفتی از کل اقتصاد کشور به 75.5 درصد رسیده است. این شاخص نشان می‌دهد که اقتصاد امارات در حال عبور از فاز وابستگی به نفت بوده و در مسیر متنوع‌سازی واقعی قرار دارد.
محمد بن راشد در این‌باره گفت: “ما امروز در مسیر روشنی قرار داریم. هم‌افزایی بین تمام بخش‌ها باعث شده که امارات در کوتاه‌ترین زمان به دستاوردهای عظیمی برسد و مسیر آینده نیز برای ما روشن و اطمینان‌بخش است.”
رشد با شرکای جهانی
تجارت غیرنفتی امارات با 10 شریک اصلی جهانی در سه‌ماهه نخست 2025 رشد 20.2 درصدی را ثبت کرده است. این رشد با سایر کشورهای جهان نیز به میزان 16.9 درصد رسیده است.تعاملات تجاری با هند افزایش چشمگیری معادل 31 درصد را نشان می‌دهد که نشان از اهمیت راهبردی این شریک آسیایی در سیاست‌های اقتصادی امارات دارد.روابط با عربستان سعودی به شکل بی‌سابقه‌ای تقویت شده است؛ به‌طوری‌که تجارت غیرنفتی میان دو کشور 127 درصد افزایش یافته که به‌معنای بیش از دو برابر شدن مبادلات در مدت یک سال است.
با ترکیه نیز رشد 8.3 درصدی ثبت شده که بالاتر از میانگین‌های قبلی بوده و بیانگر پایداری روابط اقتصادی میان دو کشور است.در مورد چین، حجم تجارت غیرنفتی 9.6 درصد افزایش یافته که جایگاه این کشور را به‌عنوان یک شریک کلیدی در آسیا تثبیت می‌کند.محمد بن راشد در پایان تأکید کرد که امارات سیاست خارجی اقتصادی خود را به‌گونه‌ای طراحی کرده که بیشترین نفع را از فرصت‌های جهانی کسب کند.
