هواپیمای مسافربری جمهوری آذربایجان که از باکو به مقصد گروزنی پرواز میکرد، به دلیل اصابت موشکهای پدافند هوایی روسیه مجبور به فرود اضطراری شد و در نزدیکی شهر آکتائو در قزاقستان آتش گرفت. این حادثه مرگبار، که در روزهای اخیر توجه رسانهها را جلب کرده، به کشته شدن ۳۵ نفر منجر شد و همچنان سوالات بسیاری را در خصوص علت اصلی آن برانگیخته است. برخی گزارشها حاکی از آن هستند که این هواپیما هدف اشتباهی سیستم پدافند هوایی روسیه قرار گرفته است.
حمله موشکی اشتباهی به هواپیمای جمهوری آذربایجان
به گفته مقامات اوکراینی و برخی رسانهها، سقوط این هواپیما به دلیل اصابت یک موشک زمین به هوا از سوی پدافند هوایی روسیه بوده است. آندری کووالنکو، رئیس مرکز مقابله با اطلاعات نادرست اوکراین، اظهار داشت که این موشک به اشتباه به هواپیمای جمهوری آذربایجان شلیک شده است. طبق گزارشها، روسیه باید حریم هوایی گروزنی را در زمان حملات پهپادی اوکراین میبست، اما این کار را نکرد و به همین دلیل هواپیما دچار آسیب شد و مجبور به تغییر مسیر به قزاقستان شد.
اختلالات در سیستمهای پروازی و پارازیتهای جیپیاس
در کنار آسیبهای ناشی از حمله موشکی، برخی تحلیلها به پارازیتهای جیپیاس که احتمالاً توسط روسیه ارسال شده اشاره دارند. این پارازیتها باعث اختلال در سیستمهای ناوبری هواپیما و تغییر در مسیر آن شدهاند. پیش از این نیز روسیه به خاطر استفاده از پارازیتهای جیپیاس در آسمانهای بینالمللی با انتقاداتی مواجه شده بود، و این حادثه به نظر میرسد نتیجه چنین اقداماتی باشد.
شباهتهای این حادثه با سقوط پرواز MH17 مالزی
حادثه سقوط هواپیمای جمهوری آذربایجان یادآور سقوط پرواز اماچ ۱۷ مالزی در سال ۲۰۱۴ است. در آن زمان، این هواپیما به دلیل برخورد با یک موشک روسی در دونباس سقوط کرد. کارشناسان معتقدند که اشتباهات مشابه در این دو حادثه وجود دارد، از جمله نقض حریم هوایی و استفاده از پدافند هوایی در مناطقی که در آن درگیریهای نظامی وجود داشته است. این مشابهتها باعث شده که برخی رسانهها این دو حادثه را به هم مرتبط بدانند.این حادثه بهطور کلی در دل تنشهای نظامی بین روسیه و اوکراین و همچنین درگیریهای طولانیمدت در مناطق شرقی اوکراین رخ داده است و همچنان مورد تحقیق و بررسی دقیق قرار دارد.