در روزهای اخیر، نامهای از سوی سه کشور اروپایی به شورای امنیت سازمان ملل درباره احتمال استفاده از مکانیسم ماشه علیه ایران منتشر شد. این اقدام که به نوعی تکرار مواضع ضد ایرانی این کشورها به شمار میآید، بار دیگر فضای تنش در موضوع توافق هستهای را بهوجود آورده است.
تلاش اروپا برای احیای تحریمها
در این نامه که توسط انگلیس، فرانسه و آلمان ارسال شده، بر آمادگی این کشورها برای بازگرداندن تمام تحریمهای بینالمللی علیه ایران تأکید شده است. سفیران این سه کشور در سازمان ملل، در تاریخ 6 دسامبر، طی نامهای مدعی شدند که ایران باید برنامه هستهای خود را کاهش دهد تا فضای مساعد برای پیشرفت در مذاکرات ایجاد شود. این کشورها بار دیگر بر استفاده از مکانیسم ماشه در صورت لزوم تأکید کرده و این ابزار را بخشی از دیپلماسی خود برای ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هستهای معرفی کردند.
مکانیسم ماشه؛ ابزاری محدود و جنجالی
فرایند مکانیسم ماشه که بخشی از توافق برجام است، به اعضای آن اجازه میدهد تا در صورت مشاهده تخلف از سوی ایران، تحریمهای بینالمللی را احیا کنند. اما این ابزار تنها تا 18 اکتبر سال آینده میلادی اعتبار دارد و پس از آن اعضا دیگر نمیتوانند از آن بهره ببرند. اروپا با نزدیک شدن به پایان این دوره، سعی دارد از فرصت باقیمانده برای اعمال فشار بر ایران استفاده کند.
واکنش ایران به تهدیدهای اروپایی
امیر سعید ایروانی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل، با ارسال نامهای به دبیرکل این سازمان، ادعاهای سه کشور اروپایی را رد کرد و هشدار داد که هرگونه تهدید به اجرای مکانیسم ماشه نه تنها کمکی به حل بحران نخواهد کرد، بلکه با واکنش جدی و قاطع ایران مواجه میشود. وی این تهدیدها را غیرسازنده دانسته و بر حق ایران در بهرهمندی از مزایای توافق برجام تأکید کرده است.این مواضع بار دیگر نشان میدهد که اختلافات میان ایران و اروپا درباره توافق هستهای همچنان پابرجاست و آینده این توافق در هالهای از ابهام قرار دارد.