در روزهای اخیر، شایعه‌ای در شبکه‌های اجتماعی مبنی بر صدور دستوری از سوی رئیس‌جمهور آمريكا دونالد ترامپ، برای آزادسازی 12 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران توسط ترامپ منتشر شده است. همچنین ادعا شده که ایران سه فروند هواپیمای مسافربری از شرکت ایرباس دریافت کرده است. این شایعه در مدت زمان کوتاهی در شبکه‌های اجتماعی به شدت گسترش یافت و توجه بسیاری را جلب کرد.
حقیقت شایعه آزادسازی 12 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران توسط ترامپ
تیم صحت‌سنجی اطلاعات به دقت این شایعه را مورد بررسی قرار داد و به این نتیجه رسید که ادعای آزادسازی 12 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران توسط ترامپ نادرست است. جستجو در منابع خبری معتبر و رسانه‌های رسمی در آمریکا و ایران هیچگونه گزارشی مبنی بر صدور دستور ترامپ برای آزادسازی این مبلغ نشان نداد.
برخلاف این شایعه، گزارش‌های رسمی تنها به آزادی مقادیر کمتری از منابع ارزی ایران اشاره دارند که در کشورهایی مانند عراق، لوکزامبورگ و ژاپن مسدود شده بودند. به علاوه، با توجه به تحریم‌های آمریکا علیه ایران از سال 2018، هیچگونه مجوزی برای آزادسازی مقادیر هنگفتی از منابع ایران صادر نشده است. این امر نشان می‌دهد که آزادسازی 12 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران توسط ترامپ هیچ‌گاه واقعیت نداشته است.
ایران و ایرباس: آیا ترامپ مسئول ارسال هواپیماها بوده است؟
مطابق تحقیقات تیم صحت‌سنجی، ادعای دریافت سه فروند هواپیمای ایرباس توسط ایران نیز نادرست است. طبق اطلاعات موجود، ایران تنها دو فروند هواپیمای ایرباس مدل 330 دریافت کرده است که این هواپیماها از چین و از طریق عمان به ایران وارد شده‌اند. این پروازها هیچگونه ارتباطی با ایالات متحده نداشته و برخلاف شایعات منتشر شده، آمریکا مسئول ارسال این هواپیماها نبوده است.
همچنین، در طی سال‌های اخیر، ایران به دلیل تحریم‌های بین‌المللی قادر به خرید هواپیماهای جدید از غرب نبوده است و خرید هواپیماهای جدید تنها از طریق کشورهای ثالث انجام شده است. در این راستا، هیچگونه ارتباطی با آزادسازی 12 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران توسط ترامپ وجود ندارد.
مذاکره بین ایران و ایالات متحده: تاثیر بر شایعات
این شایعه به‌طور خاص در زمان برگزاری مذاکرات هسته‌ای میان ایران و ایالات متحده منتشر شد. این مذاکرات در دو مرحله در شهرهای رم و مسقط برگزار گردید و طرفین از پیشرفت‌های مثبت در مذاکرات خبر دادند. مقامات آمریکایی و ایرانی هر دو اذعان کردند که مذاکرات به پیشرفت‌هایی در زمینه برنامه هسته‌ای ایران انجامیده است، با این حال، هیچ‌کدام از طرفین در این مذاکرات به آزادسازی منابع ارزی ایران اشاره نکرده‌اند.
همچنین، وزیر امور خارجه ایران، عباس عراقچی، در سخنانی عنوان کرد که توافق هسته‌ای 2015، یا همان برجام، دیگر برای ایران کافی نیست و نیاز به اصلاحات اساسی دارد. این امر نشان می‌دهد که مذاکرات همچنان ادامه دارد و به هیچ‌وجه مرتبط با آزادسازی 12 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران توسط ترامپ نیست.
جزئیات منابع مالی ایران و آزادسازی‌های صورت گرفته
ایران با توجه به تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده که از سال 2018 شدت گرفته، بسیاری از منابع ارزی خود را در کشورهای مختلف مسدود کرده است. طبق آمارهای رسمی، ایران بیش از 100 میلیارد دلار منابع ارزی در خارج از کشور دارد که از زمان اعمال تحریم‌ها تا به امروز بخش زیادی از آن مسدود شده است. با این حال، ایران طی ماه‌های اخیر توانسته است بخشی از این منابع را آزاد کند.
به‌عنوان مثال، حدود 4 میلیارد دلار از این منابع از عراق آزاد شده‌اند و ایران توانسته است در جریان فرآیندهای سیاسی و اقتصادی با کشورهای مختلف برای آزادسازی منابع بیشتری وارد مذاکره شود. پیش‌بینی می‌شود که در آینده نزدیک، میزان منابع آزاد شده به بیش از 25 میلیارد دلار برسد. اما هیچ‌یک از این فرآیندها ارتباطی با آزادسازی 12 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران توسط ترامپ ندارد.
آزادسازی 12 میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده ایران توسط ترامپ یکی از شایعاتی بود که توجه رسانه‌ها و کاربران شبکه‌های اجتماعی را به خود جلب کرده است، اما بر اساس تحقیقات دقیق، این ادعا بی‌اساس است.
