برکناری مایک والتز از سمت مشاور امنیت ملی آمریکا سؤالات زیادی را درباره دلایل واقعی این تصمیم برانگیخته است، بهویژه با توجه به تنشهای فزاینده در پرونده ایران. در حالی که دولت آمریکا تلاش کرده است شدت این تصمیم را کاهش دهد، گزارشها و تحقیقات نشان میدهند که ایران در مرکز بحرانهایی قرار داشته که یکی از مهمترین مشاوران امنیتی کاخ سفید را از جایگاه خود کنار زد.
هماهنگی مخفیانه با اسرائیل برای هدایت سیاست آمریکا علیه ایران
یکی از مهمترین دلایل برکناری مایک والتز به هماهنگی مخفیانه و فشرده او با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، برای بررسی گزینههای نظامی علیه ایران مربوط میشود، بدون اطلاع یا موافقت قبلی رئیسجمهور ترامپ. طبق گزارش روزنامه واشنگتن پست، این هماهنگی تنها به تبادل نظرات محدود نمیشد، بلکه به حدی پیش رفت که مایک والتز تلاش کرد سیاست آمریکا را به سمت تصمیمگیری نظامی سوق دهد، پیش از دیدار سهجانبهای که ترامپ، نتانیاهو و مایك والتز در کاخ سفید داشتند.
منابع آگاه گفتهاند که این اقدام مایک والتز بهعنوان “تجاوز خطرناک به سیاستهای عالیرتبه” تلقی شده است، زیرا او تلاش میکرد مسیر جدیدی را برای سیاست آمریکا تعیین کند که با اراده رئیسجمهور همخوانی نداشت و درهای مواجهه مستقیم با ایران را باز میکرد.
گروه چت که اسرار کاخ سفید را فاش کرد و برکناری را تسریع کرد
گروه چت که اسرار کاخ سفید را فاش کرد و برکناری را تسریع کرددر ماه مارس گذشته، یک خبرنگار آمریکایی به اشتباه به گروه چتی در اپلیکیشن “سیگنال” پیوست که مایك والتز آن را برای بحث در مورد تحرکات امنیتی حساس ایجاد کرده بود. این اشتباه فاحش ضعف در تأمین ارتباطات را فاش کرد، اما مهمتر از آن این بود که این گفتگوها شامل مباحثی جزئی در مورد اقدامات نظامی علیه ایران بود و نشان داد كه مایک والتز بهوضوح به دنبال تبلیغ گزینه نظامی است .
“سیگنال” که در پی آن برخی از مقامات کاخ سفید گفتهاند که این اقدام مایک والتز نشاندهنده عدم وفاداری به رئیسجمهور و نقض خطوط قرمز بود، بهعنوان یکی از دلایل اصلی برکناری او تلقی شد.
مایک والتز و ترویج مداوم گزینه جنگ و نادیده گرفتن مسیر دیپلماتیک
با اینکه ترامپ لحن شدیدی در قبال ایران داشت، اما او از یک جنگ گسترده استقبال نکرد. در مقابل، والتز بهطور واضح به دنبال ترویج گزینه نظامی بود و این کار را نه تنها در داخل، بلکه با هماهنگی اسرائیل انجام داد. طبق گفته منابع آگاه، مایك والتز سعی داشت موقعیت خود را بهعنوان مشاور امنیت ملی برای پیشبرد دیدگاه خود استفاده کند و این باعث برخورد با شخصیتهای برجسته دیگر در دولت شد که گزینه جنگ را در زمان حساس کنونی نمیپسندیدند.
این جهتگیری موجب بروز درگیریهایی در کاخ سفید شد، زیرا مایک والتز هیچگونه بحثی در مورد این گزینه با رئیسجمهور مطرح نکرد و پشت درهای بسته بهطور مستقل به ترویج آن پرداخت. این تحرکات نشاندهنده بیتوازنی در سیاستهای مایك والتز بود و این موضوع باعث شد تا او از چشم ترامپ بیفتد و برکنار شود.
شکاف داخلی درباره ایران، ضعف تیم امنیتی ترامپ را نمایان میکند
اختلافات مربوط به ایران تنها محدود به ترامپ و مایک والتز نبود، بلکه شامل وزارتخانهها و بخشهای مختلف داخل دولت آمریکا نیز میشد. مایك والتز با مقامات دیگری از جمله وزیر امور خارجه مارکو روبیو نیز دچار تضاد نظر شده بود، زیرا آنها معتقد بودند که گزینه جنگ میتواند تبعات ویرانگری به همراه داشته باشد.
همچنین والتز نگرانیهایی نسبت به نزدیکی دولت ترامپ به روسیه داشت، که این موضوع او را با دایرههای دیگری که به ایجاد توازن با ایران و روسیه اعتقاد داشتند، مواجه میکرد. این برکناری نشان داد که کاخ سفید در حال تجربه شکافهای جدی در سیاستهای خود است و مایك والتز یکی از افرادی بود که بهطور علنی با ترامپ در این زمینه اختلاف نظر داشت.
از مرکز تصمیمگیری تا حاشیه: سقوط نرم و از دست دادن نفوذ
با اینکه ترامپ تلاش کرد تا با منصوب کردن والتز به عنوان سفیر در سازمان ملل حمایت خود را از او نشان دهد، این سمت بههیچوجه با موقعیت نفوذ واقعی که او بهعنوان مشاور امنیت ملی داشت، مقایسه نمیشود. بسیاری از تحلیلگران این انتصاب را بهعنوان “یک فرود نرم” در نظر گرفتند که از تأثیر مایك والتز در مسائل حساس کاسته است.
طبق گفته ژنرال بازنشسته جیمز مارکس، والتز “از دایره تصمیمگیری خارج شد، حتی اگر هنوز در صحنه حضور داشته باشد”، و دیپلماتها اشاره کردند که سازمان ملل از نظر ترامپ اهمیت چندانی ندارد. بنابراین، مایك والتز از قدرت واقعی در مسائل حساس مانند پرونده ایران دور شد و به جایگاههای حاشیهای منتقل گردید.
نتيجهگیری
جزئیات این پرونده نشان میدهد که ایران بیش از آنکه یک پرونده خارجی عادی باشد، به نقطه اختلافی استراتژیک در کاخ سفید تبدیل شده است. برکناری مایک والتز نشاندهنده درگیریهای داخلی در سیاستهای آمریکا درباره ایران بود و این درگیریها همچنان در حال شکلگیری است و احتمالاً در تصمیمات آتی کاخ سفید تأثیرگذار خواهد بود.