اتحادیه اروپا بهطور جدی از ادامه روند غنیسازی اورانیوم ایران با خلوص بالا و سرعت فزاینده ابراز نگرانی کرده است. با افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده و احتمال تبدیل این ذخایر به سلاح هستهای، خطرات ژئوپلیتیکی در منطقه بهطور فزایندهای افزایش یافته است. در این زمینه، کشورهای عضو اتحادیه اروپا از ایران خواستهاند که به تعهدات خود در چارچوب توافق هستهای بازگردد و به اقدامات نگرانیبرانگیز هستهای خود پایان دهد.
نگرانی اتحادیه اروپا از روند غنیسازی اورانیوم ایران
اتحادیه اروپا در بیانیهای رسمی اعلام کرده است که افزایش سرعت و خلوص غنیسازی اورانیوم ایران به سطحی رسیده است که موجب نگرانی جدی جامعه بینالمللی شده است. این بیانیه با استناد به گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی، تأکید میکند که ایران با دستیابی به ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی، عملاً به آستانه تولید سلاح هستهای نزدیک شده است.
نمایندگان اتحادیه اروپا در نشست اخیر آژانس، ایران را به عدم پایبندی به تعهدات برجامی متهم کردند و خواستار افزایش فشارهای دیپلماتیک بر تهران شدند. این در حالی است که ایران همواره تأکید داشته است که برنامه هستهای خود را در چارچوب استفاده صلحآمیز دنبال میکند، اما آژانس بینالمللی انرژی اتمی معتقد است که غنیسازی اورانیوم در این سطح بالا هیچ کاربرد غیرنظامی ندارد و میتواند زمینهساز تولید تسلیحات هستهای باشد.
غنیسازی اورانیوم ایران: تهدیدی برای امنیت منطقه
غنیسازی اورانیوم ایران نهتنها برای اروپا، بلکه برای امنیت منطقهای نیز یک تهدید محسوب میشود. کشورهای حاشیه خلیج فارس و رژیم صهیونیستی بهشدت نسبت به این مسئله حساس هستند و آن را یک تحول خطرناک در معادلات امنیتی منطقه میدانند. مقامات رژیم صهیونیستی بارها اعلام کردهاند که در صورت نزدیکشدن ایران به توانایی تولید سلاح هستهای، اقدام نظامی علیه تأسیسات هستهای ایران را در دستور کار قرار خواهند داد.
علاوه بر این، افزایش سطح غنیسازی اورانیوم ایران موجب شده است که برخی کشورهای منطقه از جمله عربستان سعودی، برنامههای هستهای خود را توسعه دهند. کارشناسان هشدار میدهند که این رقابت هستهای میتواند منطقه را به سمت بحرانهای جدید سوق دهد و تنشهای سیاسی و نظامی را افزایش دهد.
برخی تحلیلگران معتقدند که اتحادیه اروپا و ایالات متحده باید سیاستهای سختگیرانهتری علیه برنامه هستهای ایران اتخاذ کنند، در حالی که برخی دیگر بر این باورند که تنها راهحل این بحران، مذاکره و بازگشت به توافق هستهای است.
واکنش آژانس بینالمللی انرژی اتمی به غنیسازی اورانیوم ایران
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گزارش اخیر خود اعلام کرده است که ذخایر اورانیوم غنیشده ایران با خلوص ۶۰ درصد به ۲۷۵ کیلوگرم رسیده است که این میزان برای تولید حداقل شش بمب هستهای کافی است. این گزارش نشان میدهد که ایران در ماههای اخیر میزان تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و در حال حاضر ماهانه اورانیوم کافی برای یک بمب هستهای را غنیسازی میکند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، هشدار داده است که ایران تنها کشوری است که بدون داشتن تسلیحات هستهای، بهطور مداوم در حال تولید و انباشت اورانیوم با خلوص بالا است. وی تأکید کرده است که این روند، خطر جدی برای رژیم منع اشاعه تسلیحات هستهای در جهان محسوب میشود و باید هرچه سریعتر متوقف شود.
در همین حال، گزارشهای منتشرشده نشان میدهد که ایران به برخی بازرسان آژانس اجازه دسترسی به تأسیسات هستهای خود را نداده است. این اقدام باعث تشدید تنشها میان ایران و آژانس شده و احتمال صدور قطعنامه جدید علیه ایران را افزایش داده است.
دعوای سیاسی در ایران و انتقادات از گزارشات آژانس
پس از انتشار گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره افزایش سطح غنیسازی اورانیوم ایران، مقامات ایرانی واکنش تندی نشان داده و این گزارشها را جانبدارانه و سیاسی خواندهاند. محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در واکنش به این گزارشها اعلام کرده است که ایران همچنان به تعهدات خود پایبند است و فعالیتهای هستهای خود را تحت نظارت آژانس انجام میدهد.
همچنین، کاظم غریبآبادی، معاون حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه ایران، با انتشار پیامی در شبکه ایکس (توییتر سابق)، ادعاهای مطرحشده درباره افزایش ذخایر اورانیوم ایران را بیاساس خوانده و گفته است که این گزارشها با اهداف سیاسی تنظیم شدهاند. وی همچنین از آژانس خواسته است که به تعهدات خود در قبال ایران پایبند باشد و از ارائه گزارشهای مغرضانه خودداری کند.
در این میان، برخی نمایندگان مجلس ایران خواستار کاهش همکاریهای ایران با آژانس شدهاند و پیشنهاد دادهاند که در صورت افزایش فشارهای بینالمللی، ایران همکاریهای داوطلبانه خود را با آژانس متوقف کند. این پیشنهادات در حالی مطرح شده است که بسیاری از تحلیلگران معتقدند که چنین اقدامی میتواند به تشدید فشارهای دیپلماتیک و اقتصادی علیه ایران منجر شود.
غنیسازی اورانیوم ایران به یکی از مهمترین چالشهای سیاست بینالملل تبدیل شده است. افزایش سطح و سرعت غنیسازی، نگرانیهای گستردهای را در میان کشورهای غربی و منطقهای ایجاد کرده و خطر رویاروییهای دیپلماتیک و حتی نظامی را افزایش داده است.
در حالی که اتحادیه اروپا و آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ایران خواستهاند که به تعهدات هستهای خود بازگردد، مقامات ایرانی این درخواستها را رد کرده و بر ادامه برنامه هستهای خود تأکید دارند. در چنین شرایطی، آینده مذاکرات هستهای نامشخص است و این احتمال وجود دارد که در صورت عدم توافق، بحران هستهای ایران وارد مرحله جدیدی شود.