تبریک روز استاد فرصتی است برای ادای احترام به مقام معلم و بزرگداشت ایثار و تلاش آنان در تربیت نسل آینده. ۱۲ اردیبهشت هر سال در ایران به عنوان روز معلم گرامی داشته می‌شود؛ روزی برای یادآوری اینکه جامعه‌ای بدون آموزش، جامعه‌ای بدون آینده است. این مناسبت نه‌تنها یک یادآوری تاریخی از فداکاری‌های گذشته است، بلکه بهانه‌ای برای قدردانی از آموزگاران امروز نیز هست.
ریشه‌های تاریخی روز معلم در ایران
ماجرای نام‌گذاری ۱۲ اردیبهشت به عنوان روز معلم به سال ۱۳۴۰ و اعتراضات معلمان در میدان بهارستان بازمی‌گردد؛ اعتراضاتی که با خواسته‌هایی چون افزایش حقوق، بهبود شرایط کاری و ارتقای جایگاه اجتماعی معلمان شکل گرفت.
در جریان این تجمعات، معلم جوان و دلسوزی به نام ابوالحسن خانعلی هدف گلوله قرار گرفت و جان باخت. او نه عضوی از حزب خاصی بود و نه چهره‌ای سیاسی؛ تنها دغدغه‌اش اعتلای فرهنگ بود. شهادت او، نقطه عطفی شد برای شکل‌گیری روزی به نام معلم.
دولت وقت برای دلجویی از جامعه فرهنگیان، تصمیم گرفت که این روز به عنوان یادبود وی و اعتراض معلمان، «روز معلم» نام‌گذاری شود. از همان زمان، عبارت تبریک روز استاد با نوعی احترام و حزن توأم شد؛ تبریکی آمیخته با یاد فداکاری و خون.
تبریک روز استاد، از اعتراض تا افتخار
شعارهایی که در دهه ۴۰ از دل اعتصاب معلمان بیرون آمد، امروز الهام‌بخش بسیاری از مطالبات صنفی و اجتماعی است. فرهنگیان آن دوران به رغم فشارها، با جسارت خواسته‌های خود را مطرح کردند.
اتحاد باشگاه مهرگان و حمایت مردمی از آن، باعث شد حرکت فرهنگیان به یکی از تأثیرگذارترین اعتراض‌های صنفی تاریخ ایران بدل شود. این پایداری موجب شد تا تبریک روز استاد، نه فقط یک جمله معمولی بلکه نمادی از قدرت فرهنگی و بیداری اجتماعی باشد.
هر سال در این روز، بسیاری از دانش‌آموزان و مسئولان با عبارت تبریک روز استاد به استقبال معلمان می‌روند؛ اما کمتر کسی می‌داند که پشت این واژه، چه تاریخی نهفته است.
از خون شهید تا کلمه “استاد”
با گذشت هجده سال از شهادت خانعلی، در سال ۱۳۵۸، مرتضی مطهری – معلم، اندیشمند و نظریه‌پرداز انقلاب – نیز هدف ترور قرار گرفت. ترورش در ۱۱ اردیبهشت انجام شد اما روز بعد، ۱۲ اردیبهشت، خبر آن منتشر گردید.
پس از آن، ۱۲ اردیبهشت بار دیگر به عنوان روز معلم تثبیت شد؛ این‌بار با محوریت بزرگداشت شهید مطهری.از آن روز، تبریک روز استاد به معنای پاسداشت دو چهره تأثیرگذار تعلیم و تربیت ایران شد. از خانعلی تا مطهری، مسیر شهادت با رسالت آموزش گره خورد.امروز وقتی دانش‌آموزی می‌گوید تبریک روز استاد، ناخواسته حامل میراثی است که با قلم، اندیشه و خون نگاشته شده است.
تبریک روز استاد؛ وظیفه‌ای ملی و فرهنگی
در جامعه‌ای که آموزش مهم‌ترین زیرساخت توسعه است، تبریک روز استاد فقط یک جمله‌ی تشریفاتی نیست، بلکه اعلام تعهد به ارج‌گذاری جایگاه معلم است.تبریک روز استاد را می‌توان با هدیه‌ای ساده، یادداشتی صمیمانه یا حتی یک لبخند گرم ادا کرد. مهم آن است که با احترام، ارزش واقعی آن را منتقل کنیم.
نظام آموزشی ایران هنوز با چالش‌هایی چون کمبود منابع، نابرابری فرصت‌ها و فشارهای روانی بر معلمان مواجه است. در چنین شرایطی، تبریک روز استاد حتی می‌تواند پیامی از همبستگی و امید تلقی شود.
شایسته است که رسانه‌ها، نهادهای فرهنگی و مدارس، در این روز با برگزاری آیین‌های گرامیداشت، پیام تبریک روز استاد را به‌صورت رسمی، عمومی و گسترده منتشر کنند تا شأن این مناسبت ملی حفظ شود.
نتيجه‌گیری
۱۲ اردیبهشت یادآور فداکاری معلمانی است که جان خود را در راه آموزش و آگاهی فدا کردند. تبریک روز استاد تنها یک واژه نیست، بلکه نمادی از احترام به مقام معلم است. امروز بیش از هر زمان دیگر نیازمند پاسداشت این جایگاه هستیم. بیایید با یک تبریک روز استاد صادقانه، قدردان زحماتشان باشیم و ارزش واقعی آموزش را درک کنیم.
