شهید حسن طهرانی مقدم، پدر صنعت موشکی ایران و مسئول سازمان جهاد خودکفایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نقشی بی‌بدیل در توسعه توان موشکی کشور داشت. او با طراحی موشک فاتح ۱۱۰، نسل جدیدی از موشک‌های بالستیک تاکتیکی را پایه‌گذاری کرد که امروز به قدرتمندترین موشک‌های تاکتیکی جهان تبدیل شده‌اند. در ادامه، به بررسی جزئیات این دستاوردهای مهم می‌پردازیم.
آغاز توسعه صنعت موشکی ایران و طراحی موشک فاتح 110
شهید طهرانی مقدم، پس از آغاز جنگ تحمیلی در دهه 60، نیاز مبرم ایران به یک صنعت موشکی مستقل را احساس کرد. به همین دلیل، در سال ۱۳۶۳ یگان موشکی سپاه پاسداران را تأسیس کرد. او با هدف تقویت توان نظامی کشور، از همان ابتدا تلاش کرد تا موشک‌هایی طراحی کند که توانایی ضربه‌زنی دقیق و مؤثر به اهداف دشمن را داشته باشند. طراحی موشک فاتح 110 با برد اولیه 200 کیلومتر در سال ۱۳۸۱، نقطه عطفی در تاریخ صنعت موشکی ایران بود. این موشک که از سیستم سوخت جامد بهره می‌برد، قادر به حمل کلاهک‌های جنگی با دقت بالا و ضربه‌زنی دقیق به اهداف مورد نظر بود. با توجه به ویژگی‌های فنی منحصر به فرد، فاتح 110 به سرعت جایگاهی ویژه در میان موشک‌های بالستیک جهان پیدا کرد.
طراحی و توسعه فناوری موشک‌های سوخت جامد در ایران
در دوران پس از جنگ تحمیلی، ایران به توسعه راکت‌های سوخت جامد روی آورد. راکت‌هایی چون زلزال که در اوایل دهه 80 طراحی شدند، اولین گام‌ها در این مسیر بودند. این راکت‌ها به دلیل ویژگی‌های خاصشان، به عنوان یک گزینه مؤثر برای نیروهای مسلح ایران در نظر گرفته شدند. پس از آن، پروژه‌های توسعه یافته‌تری چون موشک‌های نازعات و زلزال ۲ به مرحله تولید رسیدند که برد و دقت آنها نسبت به نمونه‌های اولیه افزایش پیدا کرد. در سال ۱۳۸۱، با استفاده از تجربیات کسب‌شده در طراحی راکت‌ها و موشک‌های سوخت جامد، موشک فاتح 110 به مرحله تولید رسید. این موشک با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید در سیستم‌های هدایت و کنترل، به یکی از دقیق‌ترین و قدرتمندترین موشک‌های تاکتیکی جهان تبدیل شد.
دستاوردهای جدید پس از شهادت طهرانی مقدم
با شهادت شهید طهرانی مقدم در سال 1391، بسیاری از کارشناسان نگران بودند که توسعه صنعت موشکی ایران با وقفه‌ای جدی مواجه شود، اما این نگرانی‌ها به سرعت برطرف شد. گروه‌های متخصص ایرانی با الهام از دستاوردهای پیشین طهرانی مقدم، به سرعت شروع به طراحی و تولید نسل‌های جدید موشک‌های سوخت جامد کردند. در این راستا، موشک فاتح 313 با برد 500 کیلومتر در سال 1394 رونمایی شد. این موشک با بردی بیشتر و دقت بالاتر از فاتح 110، توانایی هدف‌گیری دقیق‌تر را داشت. همچنین، در سال 1393 موشک هرمز، اولین موشک ضد رادار ایرانی، با برد 300 کیلومتر وارد عرصه شد. این پیشرفت‌ها نشان داد که توسعه صنعت موشکی ایران با شتاب ادامه پیدا کرده است.
ورود به دوران جدید: موشک‌های هایپرسونیک و پیشرفته‌تر
در سال‌های اخیر، ایران به دستاوردهای قابل توجهی در زمینه موشک‌های هایپرسونیک و پیشرفته رسید. موشک‌های فتاح و خیبر شکن که از نسل‌های جدید موشک‌های سوخت جامد هستند، ویژگی‌های منحصر به فردی دارند. موشک فتاح که در سال ۱۴۰۱ رونمایی شد، به سرعتی بالغ بر 15 ماخ دست می‌یابد و این ویژگی موجب می‌شود که هیچ سامانه پدافند موشکی قادر به رهگیری و انهدام آن نباشد. این موشک که از فناوری موتور سوخت جامد با نازل متحرک بهره می‌برد، قابلیت مانوردهی دارد و می‌تواند به سرعت‌های سرسام‌آور برسد. در سال ۱۴۰۲ نیز موشک خیبر شکن 2 با برد 1800 کیلومتر رونمایی شد. این موشک جدید با توانایی عبور از سامانه‌های پدافند موشکی پیشرفته، یک جهش مهم در توانمندی‌های موشکی ایران به شمار می‌آید.این دستاوردها نه تنها باعث تقویت توان موشکی ایران شده است، بلکه در سطح جهانی نیز ایران را به عنوان یکی از کشورهای پیشرفته در زمینه موشک‌های بالستیک سوخت جامد معرفی کرده است.
