در اقدامی بی‌سابقه، سپاه پاسداران و نیروهای مسلح سهم چشمگیری از منابع مالی بودجه ۱۴۰۴ را به خود اختصاص داده‌اند، در حالی که تغییرات قابل توجهی در اولویت‌های هزینه‌ای دولت دیده می‌شود. این تحولات پرسش‌هایی را درباره جهت‌گیری‌های آینده برمی‌انگیزد، به‌ویژه با کاهش بودجه کالاهای اساسی و افزایش فشار اقتصادی بر شهروندان.
بودجه سپاه پاسداران از سهم دولت پیشی گرفت
طبق بندهای جدید لایحه بودجه ۱۴۰۴، نیروهای مسلح سهمی معادل ۵۶۱ هزار میلیارد تومان از درآمدهای نفتی خواهند داشت که حتی از سهم دولت که ۵۰۹ هزار میلیارد تومان تعیین شده، بیشتر است.
این افزایش بی‌سابقه نشان‌دهنده تغییر اساسی در اولویت‌های اقتصادی کشور است، به طوری که بخش عمده‌ای از منابع مالی به جای تأمین نیازهای عمومی و خدمات اجتماعی، مستقیماً به تقویت نیروهای نظامی، به‌ویژه سپاه پاسداران اختصاص یافته است.
افزایش تهدیدات نظامی همزمان با رشد بودجه دفاعی
افزایش چشمگیر بودجه نظامی همزمان شده است با لحن تندتر مقامات سپاه پاسداران و تأکید آن‌ها بر ادامه اقدامات نظامی. امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، هشدار داده است که در صورت حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، منطقه دچار آتشی مهارناپذیر خواهد شد.
وی همچنین از عملیاتی جدید با نام “وعده صادق ۳” علیه اسرائیل سخن گفته است. این اظهارات همراه با افزایش بودجه نظامی، گمانه‌زنی‌ها درباره آماده شدن ایران برای یک درگیری نظامی را تقویت کرده است.
کاهش بودجه کالاهای اساسی و فشار بیشتر بر مردم
در حالی که بودجه سپاه پاسداران و سایر نیروهای مسلح افزایش چشمگیری داشته، بودجه واردات کالاهای اساسی با کاهش ۳۳ درصدی از ۱۶ میلیارد یورو به ۱۲ میلیارد یورو رسیده است.
این کاهش به طور مستقیم بر قیمت مواد غذایی، دارو و سایر نیازهای اولیه تأثیر خواهد گذاشت و بار مالی بیشتری بر دوش مردم خواهد گذاشت. در حال حاضر، ۷۰ درصد جمعیت ایران برای تأمین حداقل نیازهای غذایی خود به یارانه و کمک‌های دولتی وابسته هستند.
از سوی دیگر، دولت با بحران نقدینگی مواجه است و برای تأمین هزینه‌های خود مجبور شده است با مجوز رهبر ایران از صندوق توسعه ملی برداشت کند.
آیا این بودجه کشور را به سوی جنگ سوق می‌دهد؟
افزایش بودجه نظامی و کاهش همزمان بودجه بخش‌های حیاتی، این پرسش را مطرح کرده است که آیا ایران در حال آماده‌سازی برای یک درگیری نظامی منطقه‌ای است، یا این اقدامات صرفاً برای تقویت بازدارندگی انجام می‌شود؟
در هر دو حالت، روشن است که هزینه این سیاست‌ها از جیب مردم پرداخت خواهد شد، آن‌هم در شرایطی که قیمت‌ها سر به فلک کشیده، تورم روزافزون فشار بیشتری بر زندگی شهروندان وارد کرده و سطح معیشت ایرانیان به شدت کاهش یافته است، در حالی که میلیاردها دلار به حساب سپاه پاسداران و نیروهای مسلح واریز می‌شود.
